วันพฤหัสบดีที่ 2 ตุลาคม 2568
ณ โรงไฟฟ้าจะนะ อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา
ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) นำโดย ดร.ยศกร ประทุมวัลย์ และ ดร.สมบูรณ์ โอตรวรรณะ จากทีมวิจัยคอมพิวเตอร์ช่วยในการคำนวณทางวิศวกรรม (CAE Research Team) กลุ่มวิจัยการออกแบบเชิงวิศวกรรมและการคำนวณ ได้ร่วมหารือกับทีมงานของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) เกี่ยวกับการขยายผลการใช้งานเครื่องระบายความร้อนของกังหันไอน้ำโดยการบังคับอากาศ (steam turbine forced cooling) ณ โรงไฟฟ้าจะนะ
เครื่องระบายความร้อนของกังหันไอน้ำถูกออกแบบมาเพื่อใช้ในกรณีซ่อมบำรุง โดยช่วยให้กังหันไอน้ำซึ่งมีอุณหภูมิทำงานสูงถึงประมาณ 550 องศาเซลเซียส เย็นตัวลงสู่ระดับที่สามารถซ่อมบำรุงได้ราว 150 องศาเซลเซียส ได้อย่างรวดเร็ว หากไม่มีการใช้อุปกรณ์นี้ กังหันไอน้ำจะต้องพึ่งการระบายความร้อนตามธรรมชาติ (natural cooling) ซึ่งใช้เวลานาน ส่งผลให้เสียโอกาสในการเดินเครื่องผลิตไฟฟ้า
โครงการวิจัยและพัฒนาเครื่องระบายความร้อนของกังหันไอน้ำโดยการบังคับอากาศเป็นความร่วมมือระหว่าง กฟผ. และเอ็มเทค โดยเครื่องต้นแบบที่พัฒนาขึ้นได้ผ่านการทดสอบแล้วว่าสามารถช่วยลดระยะเวลาในการทำให้กังหันไอน้ำเย็นตัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ ตั้งแต่ต้นปี พ.ศ. 2565 เครื่องต้นแบบดังกล่าวได้ถูกนำมาใช้งานจริงที่โรงไฟฟ้าแม่เมาะ จังหวัดลำปางอย่างต่อเนื่อง และก่อให้เกิดผลกระทบทางเศรษฐกิจเชิงบวกต่อการผลิตไฟฟ้ามูลค่าหลายสิบล้านบาทต่อปี
การหารือครั้งนี้นับเป็นอีกก้าวสำคัญในการผลักดันนวัตกรรมด้านพลังงานของประเทศ สะท้อนถึงศักยภาพความร่วมมือระหว่างหน่วยงานวิจัยและภาคการผลิตไฟฟ้า ที่มุ่งเน้นการยกระดับประสิทธิภาพการใช้เทคโนโลยีเพื่อประโยชน์ทางเศรษฐกิจและความมั่นคงด้านพลังงานของไทย