สัมภาษณ์และเรียบเรียงโดย
งานสื่อสารและขับเคลื่อนความรู้
ฝ่ายเผยแพร่เทคโนโลยีวัสดุ

ชิ้นส่วนโลหะผงเป็นฟันเฟืองสำคัญในอุตสาหกรรมยานยนต์ยุคใหม่ มีจุดเด่นคือสามารถควบคุมการผลิตและคุณภาพของผลิตภัณฑ์ได้อย่างมีคุณภาพในหลายมิติ ทั้งด้านความแม่นยำ ความหนาแน่น และสมบัติทางกล เทคนิคการขึ้นรูปจากผงโลหะใช้กระบวนการอัดและเผาที่อุณหภูมิสูง (แต่ต่ำกว่าจุดหลอมเหลวของโลหะ) เพื่อให้ผงโลหะยึดประสานกันเป็นชิ้นส่วนที่แข็งแรงและมีสมบัติตามต้องการ

กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ (กพร.) กระทรวงอุตสาหกรรม เล็งเห็นความสำคัญของการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า จึงริเริ่มโครงการพัฒนาและยกระดับสถานประกอบการอุตสาหกรรมเพื่อเชื่อมโยงสู่ตลาดเศรษฐกิจหมุนเวียนด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยี โครงการนี้มีเป้าหมายคือการยกระดับสถานประกอบการอุตสาหกรรมด้วยเทคโนโลยีรีไซเคิลและอัปไซเคิล เพื่อเปลี่ยนผ่านสู่เศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ทั้งนี้ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ เอ็มเทค สวทช. ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาโครงการ

กรณีศึกษาที่โดดเด่นกรณีหนึ่งคือ บริษัท ไทยไฟน์ ซินเตอร์ จำกัด ซึ่งมีความชำนาญในการผลิตชิ้นส่วนวิศวกรรมจากโลหะผง ทั้งชิ้นส่วนยานยนต์ เครื่องจักร และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ แต่ประสบปัญหาเศษของเหลือจากการผลิตประมาณ 3-4 ตันต่อเดือน ทั้งในรูปแบบผงและชิ้นงานกรีน (ชิ้นงานที่อัดขึ้นรูปแล้วแตกหักไม่ได้คุณภาพ) บริษัทมีความประสงค์ในการนำวัสดุส่วนนี้มาวนใช้เป็นวัตถุดิบรอบสองเพื่อเพิ่มมูลค่า จึงเข้าร่วมโครงการเพื่อพัฒนาเทคโนโลยีรีไซเคิลเศษโลหะสำหรับนำมาใช้ในงานซินเทอร์ในอุตสาหกรรมการผลิตชิ้นส่วนยานยนต์

จากการศึกษาพบว่าการบดย่อยชิ้นงานสามารถทำได้ด้วยเครื่องบดหยาบ จากนั้นนำมาบดละเอียดเพื่อให้อนุภาคมีขนาดเล็กลง และสามารถผสมเข้ากันกับผงวัสดุตั้งต้นได้ การผสมผงโลหะรีไซเคิลกับผงวัสดุตั้งต้นสามารถนำกลับมาใช้ได้จริงโดยไม่กระทบต่อสมบัติทางกล ความแข็งแรง หรือความหนาแน่นของชิ้นงาน หากควบคุมสัดส่วนการผสมอย่างเหมาะสมตามมาตรฐานอุตสาหกรรม

นอกจากนี้ยังพบว่ายังสามารถเพิ่มความแข็งแรงและความแข็งได้ภายใต้เงื่อนไขการควบคุมกระบวนการที่เหมาะสม และควบคุมปริมาณการใช้ผงโลหะรีไซเคิลไม่ให้เกิน 30% โดยน้ำหนัก

นอกจากช่วยลดของเสียในกระบวนการผลิตแล้ว การใช้ผงโลหะรีไซเคิลยังช่วยลดต้นทุนการผลิต ลดการพึ่งพาวัตถุดิบนำเข้า และเพิ่มการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า สอดคล้องกับหลักเศรษฐกิจหมุนเวียนและแนวทางการผลิตแบบ Zero-Waste ที่มุ่งเน้นให้เกิดของเสียน้อยที่สุด โครงการนี้จึงมีส่วนช่วยพัฒนาอุตสาหกรรมไทยให้มีความยั่งยืน

สอบถามเพิ่มเติม:
คุณระพีพันธ์ ระหงษ์
งานประสานธุรกิจและอุตสาหกรรม ฝ่ายพัฒนาธุรกิจ
โทรศัพท์: 0 2564 6500 ต่อ 4789
อีเมล: rapeepr@mtec.or.th หรือ
คุณณัฐพงศ์ ณ ลำพูน
กองนวัตกรรมวัตถุดิบและอุตสาหกรรมต่อเนื่อง กพร.
โทรศัพท์ 0 2430 6842 ต่อ 4211
อีเมล: Nattapong_n@dpim.go.th