13 มีนาคม 2567 ณ ตึกสันติไมตรี ทำเนียบรัฐบาล กรุงเทพมหานครฯ
ผลงาน “อุปกรณ์ฉีดน้ำแรงดันสูงแบบอัตโนมัติ ตัวช่วยจัดการคราบตะกรัน” ซึ่งเกิดจากความร่วมมือของ ฝ่ายบำรุงรักษาโรงไฟฟ้าแม่เมาะ (อรม.) การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ร่วมกับ ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) พัฒนา “ระบบทำความสะอาดผนังหม้อน้ำด้วยอุปกรณ์ฉีดน้ำแรงดันสูง” เพื่อลดขีดจำกัดในการทำความสะอาดตะกรันของอุปกรณ์เดิม มีประสิทธิภาพและมีราคาต้นทุนการผลิตที่ถูกกว่าการนำเข้าจากต่างประเทศ คว้ารางวัลชมเชย ความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรมดีเด่น ด้านนวัตกรรม : รัฐวิสาหกิจดีเด่น (SOE Awards) ในงาน “รัฐวิสาหกิจสร้างสรรค์พลังไทยสู่สากล ENHANCING THAINESS TOWARDS GLOBAL OPPORTUNITIES” ซึ่งจัดโดยสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (สคร.)
รางวัลความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรมดีเด่น (ด้านนวัตกรรม) ชมเชย จากผลงาน “การพัฒนาระบบทำความสะอาดผนัง หม้อน้ำ ด้วยอุปกรณ์ฉีดน้ำแรงดันสูง แบบอัตโนมัติ : เฟสที่ 2” ของโรงไฟฟ้าแม่เมาะ จ.ลำปาง จนสามารถพัฒนาเครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงที่มีการเคลื่อนไหวที่แม่นยำ ทนความร้อน และต้นทุนการผลิตถูกกว่าการนำเข้าจากต่างประเทศถึง 50% ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้ามากยิ่งขึ้น
ที่ผ่านมาโรงไฟฟ้ามีระบบปืนฉีดน้ำแรงดันสูง หรือ Water Cannon ซึ่งติดตั้งอยู่กับเตาของโรงไฟฟ้าแม่เมาะ เพื่อกำจัดตะกรันที่เกาะสะสมอยู่ โดยใช้เซนเซอร์ระบุตำแหน่งสะสมตัวของตะกรัน แต่ระบบดังกล่าวก็ยังไม่สามารถตอบสนองการใช้งานได้อย่างเพียงพอ เพราะยังไม่สามารถระบุตำแหน่งได้อย่างแม่นยำ ไม่สามารถเลือกตำแหน่งการทำความสะอาดได้ และหาก Water Cannon มีความเสียหายจะต้องสั่งชิ้นส่วนอะไหล่จากต่างประเทศ ซึ่งมีค่าใช่จ่ายสูงและใช้เวลานานในการจัดหาอะไหล่
ผู้ปฏิบัติงานฝ่ายบำรุงรักษาโรงไฟฟ้าแม่เมาะ (อรม.) การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) จึงได้ร่วมกับ ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (MTEC) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) พัฒนา “ระบบทำความสะอาดผนังหม้อน้ำด้วยอุปกรณ์ฉีดน้ำแรงดันสูง” เพื่อลดขีดจำกัดในการทำความสะอาดตะกรันของอุปกรณ์เดิม โดยออกแบบเซนเซอร์ ระบบขับเคลื่อนหัวฉีดน้ำและพัฒนาซอฟต์แวร์ให้สามารถประเมินการสะสมและตำแหน่งของตะกรันได้อย่างแม่นยำ ทั้งยังควบคุมและกำหนดขอบเขตการทำความสะอาดในตำแหน่งที่ต้องการได้ ที่สำคัญใช้ชิ้นส่วนอุปกรณ์และอะไหล่ภายในประเทศที่สามารถจัดหาได้ง่าย ราคาไม่แพง
เมื่อนำนวัตกรรมชิ้นนี้ไปทดลองใช้งานที่โรงไฟฟ้าแม่เมาะ หน่วยที่ 11 พบว่า สามารถทำความสะอาดตะกรันได้ตามเป้าหมาย ทั้งความแม่นยำ การควบคุมขอบเขตการทำงาน ประสิทธิภาพการทำความสะอาด อุปกรณ์สามารถทนความร้อนได้ดี ระบบทำความสะอาดผนังหม้อน้ำฯช่วยให้ไม่ต้องเพิ่มเชื้อเพลิงในการรักษาค่าความร้อน ทั้งยังช่วยลดความเสี่ยงในการหยุดเดินเครื่องโรงไฟฟ้ากระทันหัน จึงนับเป็นนวัตกรรมที่ช่วยให้ผลิตไฟฟ้าได้อย่างต่อเนื่องและมีเสถียรภาพ ภายใต้ราคาต้นทุนของอุปกรณ์และอะไหล่ที่ถูกกว่าการนำเข้าจากต่างประเทศถึง 50%
จากปัญหาที่เกิดขึ้นนำไปสู่การพัฒนาความคิดในการแก้ไขปัญหาอย่างสร้างสรรค์ จนเป็นนวัตกรรมขององค์การที่มีประสิทธิภาพ ใช้งานได้จริง และมีราคาต้นทุนการผลิตที่ถูกกว่าการนำเข้าจากต่างประเทศ ทั้งยังสามารถผลิตได้เองในประเทศอีกด้วย ทำให้ผลงาน “ระบบทำความสะอาดผนังหม้อน้ำ ด้วยอุปกรณ์ฉีดน้ำแรงดันสูงแบบอัตโนมัติ” ได้รับรางวัลรัฐวิสาหกิจดีเด่น (SOE Awards) ประจำปี 2566 รางวัลความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรมดีเด่น (ด้านนวัตกรรม) ชมเชย ซึ่งจัดโดยสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (สคร.) สร้างความภาคภูมิใจให้กับพวกเราชาว กฟผ. เป็นอย่างยิ่ง